Kuru Tutarak GSYH Yükseltmek

 TÜİK, 2024 yılı GSYH’sini, büyüme hızını ve kişi başına gelirini açıkladı. Bunları ve ayrıntılarını geçen yıl verileriyle karşılaştırarak analiz edelim. Önce bir tablo sunalım (tablodaki veriler için kaynak: TÜİK, Dönemsel Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, IV. Çeyrek: Ekim-Aralık, 2024 ve TÜİK, Yıllık Gayrisafi Yurt İçi Hasıla, 2023 Bültenleri.)

Buna göre 2024 yılındaki ortalama yıllık yüzde 3,2 oranındaki büyümeye üretim açısından baktığımızda bu büyümenin başlıca inşaat, net vergi (dolaylı vergilerdeki artışlar) ve finans sektöründeki büyümeden kaynaklandığını, sanayi sektöründe çöküş yaşandığını, tarım kesiminin de neredeyse hiç büyüyemediğini görüyoruz. Bu görünüm bize ekonominin deprem inşaatları, özellikle hane halkının kredilere dayalı tüketimi (finans sektörüne katkı açısından) ve dolaylı vergilerdeki büyük artışlar eliyle büyüyebildiğini gösteriyor. Türkiye’nin potansiyel büyümesini yüzde 4,5 – 5 olarak alırsak 2024 büyümesinin potansiyelin altında kaldığını görebiliriz.    

2023 yılında yaşanan büyük tüketim patlamasının (yüzde 13,5 oranındaki artış) 2024 yılında tekrarlanmadığını tablodan görebiliyoruz. Devletin nihai tüketim harcamalarında ve toplam yatırım harcamalarında da gerileme söz konusu olmuş. Bu gerileme, orta sınıfın kaybolması, ücretli kesimin büyük bölümünde ücret artışlarının enflasyonun gerisinde kalması, enflasyonla mücadele çerçevesinde uygulanan tasarruf önlemlerinin sonucunda ortaya çıkmış görünüyor. İhracatın 2023’de yaşadığı azalmadan yeniden artışa dönmesi ve ithalatın azalmaya geçmesi cari açığın düşürülmesi açısından umut verici olsa da bunlar aslında büyümenin düşük çıkmasının da nedenleri arasında bulunuyor. 

Gelelim GSYH’nin ve kişi başına gelirin dolar bazında artış öyküsüne. Bunun enflasyon ve kur oranlarına bağlı bir illüzyon olduğuna daha önce birkaç kez değindim. Yine aynı durumla karşı karşıyayız. 2024 yılı cari fiyatlarla (enflasyondan arındırılmamış) GSYH’si 2023 yılına göre yüzde 63,5 artarak 43.411 milyar Türk Lirasına ulaşmış. Bunu 32,8 olan ortalama kura bölünce karşımıza 2023 yılına göre dolar bazında yüzde 17 oranında artmış 1.322 milyar dolarlık bir GSYH büyüklüğü çıkıyor. Normal koşullarda bir ülkede paranın iç değer kaybı (enflasyon) ile dış değer kaybının birbirine çok yakın olması gerekir. Eğer Türk Lirasının dış değer kaybı da iç değer kaybı kadar (yüzde 58,5) olsaydı GSYH dolar cinsinden (43.411 / 58,5 =) 742 milyar dolar olurdu. Bu durumda kişi başına gelirimiz de 742 milyar dolar / 85,6 milyon kişi =) 8.668 dolar olurdu. 2021 Eylülünden 2023 Haziranına kadar kuru KKM ile enflasyonun altında tuttuk, sonrasında yabancı ve yerli carry trade ile kuru tutmaya devam ettik ve bu yolla GSYH’yi ve kişi başına geliri olduğundan yüksek gösterdik.  

İllüzyon ile başkalarını kandırmak eğlencelidir ama bu illüzyona kendimiz de inanır ve ekonomi politikasını buna göre ayarlarsak işin eğlenceli yanı kalmaz.

Trump'ın Memecoin'i Federal Yasaları İhlal Ediyor Olabilir

 ABD tüketici hakları savunma grubu Public Citizen, Adalet Bakanlığı (DOJ) ve Devlet Etik Ofisi'ne (OGE) başvurarak, Başkan Donald Trump'ın resmi memecoin'inin, başkanın hediye talep etmesini yasaklayan federal yasaları ihlal edip etmediğinin araştırılmasını talep etti.

Şikayette, yabancı devlet aktörlerinin memecoin'i anonim olarak satın alabilme olasılığının, başkana hediye verme olarak değerlendirilebileceği konusunda endişeler dile getirildi.

Solana blockchain'inde çalışan memecoin, Trump'ın 20 Ocak'taki yemin töreninden önceki Cuma günü Washington'daki Crypto Ball'da piyasaya sürüldü. TRUMP olarak listelenen token, önemli bir işlem artışı yaşayarak piyasa değeri bakımından en büyük memecoin olan DOGE'u geçici olarak geride bırakarak 75 milyar doları aşan tam seyreltilmiş bir değerlemeye ulaştı.

Ancak, The Block'un Fiyatlar Sayfası'nda bildirildiği üzere, Melania Trump'ın kendi memecoin'i MELANIA'nın piyasaya sürülmesinin ardından TRUMP'ın değeri yaklaşık %76 düştü. MELANIA'nın kendisi de zirve değerinden yaklaşık %88 değer kaybetti.

Public Citizen'dan Bartlett Naylor ve Dr. Craig Holman, DOJ ve OGE'ye yazdıkları mektupta, Başkan'ın hediye alabileceğini ancak hediye talep etmenin yasalara aykırı olduğunu belirtti. Trump'ın 17 Ocak, 20 Ocak ve 21 Ocak'ta çeşitli platformlarda Trump memecoin'ini tanıtmasının bu düzenlemeyi ihlal ettiğini öne sürdüler.

Resmi memecoin web sitesi, ürünün Donald J. Trump tarafından dağıtılmadığını veya satılmadığını belirtmesine rağmen, The Trump Organization'ın bir iştiraki olan CIC Digital LLC'nin %80'ine sahip olduğunu gösteriyor. Naylor ve Holman'a göre, CIC Digital tamamen Donald J. Trump Revocable Trust'a ait ve Donald Trump bu trustın tek lehtarı.

Public Citizen, memecoin'in para karşılığında bir yatırım veya somut bir ürün sunmadığını, bunun yerine Trump'a kişisel olarak fayda sağlayacak bir hediye olarak değerlendirilebilecek "dijital blockchain makbuzu" sunduğunu öne sürüyor.

Public Citizen taleplerinde, DOJ ve OGE'den TRUMP token'ının izinsiz hediye talebi teşkil ettiğini tespit etmeleri halinde memecoin satışını sonlandırmalarını ve fonların iade edilmesini zorunlu kılmalarını istedi.

Rapor sırasında, The Block'un Resmi Trump Sayfası'na göre TRUMP, 18,66 dolar fiyatından ve 3,7 milyar dolar piyasa değeriyle işlem görüyordu. The Block, Beyaz Saray, DOJ, OGE ve Trump Meme projesinden yorum talep etti, ancak şu ana kadar yanıt alınamadı.

Trump’ın kripto projesi 3 büyük altcoin’e yatırım yaptı

 

ABD Başkanlığına seçilen Donald Trump’ın oğulları tarafından yönetilen kripto projesi World Liberty Financial (WLFI), 3 büyük altcoin’e yatırımını duyurdu.

Platform, bu hafta, proje portföyünü Ethereum (ETH), Chainlink (LINK) ve Aave (AAVE) gibi üç büyük varlığa toplam 5 milyon dolarlık yatırım yaparak genişletti. Bu yatırımlar, protokolün Link ve Aave’ye ilk kez adım atarak, rezervlerini çeşitlendirme çabasının bir parçası olarak görülüyor.

WLFI, bu yeni yatırımlar sayesinde DeFi platformlarını güçlendirmeyi amaçlıyor. Projenin topluluğu, Ethereum (ETH) ve Wrapped Bitcoin (WBTC) gibi varlıkların yanı sıra Tether (USDT) ve USDC gibi sabit kripto paralar da borçlanma ve ödünç verme işlemlerine dahil edildiği Aave v3 protokolü için bir öneriyi onayladı. Bu düzenlemeye göre, AaveDAO, WLFI tokenlerinin dolaşımdaki arzının %7'sini ve yeni kurulan protokol üzerinden üretilen ücretlerin %20'sini alacak.

World Liberty Financial'ın DeFi odaklı genişleme stratejisi

World Liberty Financial, Chainlink altyapısını veri doğrulama ve zincirler arası bağlantı için kullanıyor. Projenin topluluğu, Aave v3 protokolünü Ethereum üzerine başlatmayı önererek, LINK ile birlikte projenin DeFi platformlarında kullanılacak varlıkları desteklemeyi amaçlıyor. Son bir hafta içinde LINK %23 ve AAVE %44 gibi etkileyici yükselişler kaydederken, Ethereum da 4.000 dolar seviyesine yaklaşarak önemli bir ivme kazandı.

Arkham Intelligence verilerine göre, World Liberty Financial protokolü şu anda 50 milyon doların üzerinde ETH ve yaklaşık 74 milyon dolar değerinde kripto para tutuyor. Kripto para piyasasındaki bu genişlemeler, projenin Ethereum gibi büyük platformlara olan güvenini ve bağlılığını gösteriyor.

Trump'ın kripto endüstrisine ilgisi sürüyor

World Liberty Financial, Ağustos 2024'te Eric Trump tarafından tanıtıldığında büyük yankı uyandırdı. Proje, Trump tarafından geleneksel finans sistemine bir meydan okuma olarak lanse edildi. 

Genel olarak kripto borç-alacak hizmetleri sunmayı hedefleyen platform, Donald Trump'ın kripto benimsemesiyle yeniden seçilme kampanyasında beklenmedik bir çekim noktası olarak öne çıktı. Daha önce Bitcoin karşıtı tutumuyla bilinen Trump, şimdi kripto ekosisteminin en büyük destekçilerinden biri haline geldi. 

Trump, yeniden seçilmesinden bu yana kripto dostu duruşunu daha da güçlendirdi ve SEC’nin başına Paul Atkins gibi kripto savunucularını aday gösterdi. Ayrıca, Florida Kongre Üyesi Matt Gaetz, bir sonraki Adalet Bakanı olarak atandı. Trump'ın, Gary Gensler'ı görevden almayı ve kripto düzenlemelerini reforme etmeyi vaat ederek kripto endüstrisine olan bağlılığını ortaya koyuyor.

Avrupa Merkez Bankası faiz kararını açıkladı

 

 Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Konseyi, beklentiler doğrultusunda üç temel faiz oranını 25 baz puan düşürdü. Buna göre, 18 Aralık 2024'ten itibaren mevduat faizi, ana refinansman işlemleri ve marjinal borç verme oranı için faiz oranları sırasıyla %3,00, %3,15 ve %3,40 olarak belirlendi.

Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yönetim Konseyi, bugün aldığı karar ile üç ana faiz oranında 25 baz puanlık indirime gitti. Bu karar, özellikle para politikalarının yönetilmesinde kritik bir rol oynayan mevduat faiz oranı üzerinde yapılan güncellenmiş enflasyon beklentileri, temel enflasyon dinamikleri ve para politikasının etkilerinin değerlendirilmesi çerçevesinde alındı.

Enflasyon görünümü iyileşiyor

ECB'nin güncel tahminlerine göre, dezenflasyon süreci yolunda ilerlemeye devam ediyor. Banka, manşet enflasyonun 2024 yılında ortalama %2,4, 2025 yılında %2,1, 2026 yılında %1,9 ve 2027 yılında %2,1 olacağını öngörüyor. 2027'de genişletilmiş AB Emisyon Ticaret Sistemi'nin devreye girmesiyle birlikte enflasyon oranlarında bir miktar artış bekleniyor.

Enerji ve gıda hariç enflasyon projeksiyonları ise 2024 için %2,9, 2025 için %2,3 ve 2026-2027 yılları için %1,9 olarak belirlendi. Çeşitli temel enflasyon ölçütleri, fiyat artışlarının ECB'nin orta vadeli %2 hedefinde kalacağını işaret ediyor.

Ekonomik toparlanma beklentileri zayıfladı

ECB, ekonomik toparlanmanın beklenenden daha yavaş ilerlediğini açıkladı. 2024 için ekonomik büyüe tahmini %0,7, 2025 için %1,1, 2026 için %1,4 ve 2027 için %1,3 olarak revize edildi.

ECB'ye göre toparlanma esas olarak hane halkının artan gerçek gelirleri ve buna bağlı tüketim artışına dayanacak. Ayrıca, firma yatırımlarının da toparlanmaya destek olması bekleniyor. Para politikasının sıkılaştırıcı etkilerinin azalmaya başlaması ise orta vadede iç talebin toparlanmasını destekleyecek bir unsur olarak öne çıkıyor.

Finansman koşulları gevşiyor

Son faiz indirimleri ile birlikte şirketler ve hane halkları için yeni borçlanma maliyetleri azalıyor. Ancak finansman koşullarının genel olarak hâlâ sıkı olduğu, geçmiş faiz artışlarının mevcut kredi stoğuna etkisinin devam ettiği belirtiliyor.

ECB, iç talep ve yatırımları desteklemek için para politikalarının etkili şekilde iletilmesini sağlamaya odaklanıyor. Bu kapsamda, piyasadaki beklenmedik ve düzen bozucu hareketlere karşı önlemler alınacağı ifade edildi.

APP ve PEPP portföyleri azaltılıyor

ECB, Varlık Alım Programı (APP) kapsamındaki menkul kıymetlerden elde edilen anapara ödemelerini yeniden yatırmama politikasına devam ediyor. Bu kapsamda portföy kontrollü ve öngörülebilir bir şekilde azalıyor.

Pandemi Acil Durum Alım Programı (PEPP) kapsamında ise portföy aylık ortalama 7,5 milyar euro azaltılıyor. PEPP kapsamında yapılan tüm anapara ödemelerinin yeniden yatırılmaması kararlaştırıldı ve bu uygulamanın 2024 sonunda sonlandırılacağı bildirildi.

ECB esnekliğini koruyor

Yönetim Konseyi, enflasyonun %2 hedefinde istikrarlı bir şekilde sabitlenmesini sağlamak için yetkisi kapsamındaki tüm araçları uyarlamaya hazır olduğunu belirtti. Ayrıca, Para Politikası Geçişini Koruma Araçları’nın devreye sokularak piyasalardaki düzen bozucu hareketlere karşı harekete geçilebileceği vurgulandı.

Bitcoin'in Nisan 2024'teki yarılanma olayının ardından yükseleceği tahmin ediliyor

 

NEW YORK - Piyasa analistleri 23 Nisan 2024'te gerçekleşmesi planlanan bir sonraki yarılanma olayında Bitcoin için önemli bir ralli öngörüyor. Geçmiş veriler, kripto para biriminin bu tür olayların ardından önemli kazançlar elde etme eğiliminde olduğunu ve önceki yarılanmaların ardından yıllık ortalama %400'ün üzerinde getiri kaydedildiğini gösteriyor. Bu iyimserlik, Bitcoin'in blok ödüllerindeki yaklaşan azalmayı yakından izleyen yatırım topluluğundaki birçok kişi tarafından paylaşılıyor.

Yeni coinlerin yaratılma hızını azaltmak için Bitcoin koduna yerleştirilmiş bir mekanizma olan yarılanma olayının, 840.000 blok yüksekliğinde blok ödüllerini mevcut 6,25 BTC'den yaklaşık 3,125 BTC'ye düşürmesi bekleniyor. Bu programlanmış kıtlık geleneksel olarak Bitcoin'in değerinde bir artışa yol açmıştır ve mevcut piyasa duyarlılığı Nisan 2024 yarılanmasından sonra benzer bir sonuca işaret etmektedir. Şu anda Bitcoin'in değeri 43,800$ civarında seyrediyor ve yeni arzın azalacağı beklentisi fiyat artışı beklentilerini körüklüyor.

Buna ek olarak, yatırım camiasının gözü ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'nun (SEC) Bitcoin spot Borsa Yatırım Fonu (ETF) hakkında vereceği kararda. SEC'in böyle bir teklifi onaylaması halinde, BlackRock gibi şirketler ürünlerini piyasaya sunmaya hazırlanıyor. Bir Bitcoin spot ETF'sinin potansiyel lansmanı olumlu bir haber olarak görülse de, Bitcoin'in fiyatı üzerindeki etkisinin yarılanmanın etkilerine göre ikincil olduğu düşünülüyor.

Satoshi Nakamoto'nun cüzdanına 27 BTC girmesiyle Bitcoin'de yeni bir hareketlilik görüldü

 

KÜRESEL PİYASALAR - Kripto para topluluğunun dikkatini çeken bir hareketle, Bitcoin'in takma adlı yaratıcısı Satoshi Nakamoto ile ilişkili bir cüzdan, yaklaşık 1.191.134 $ değerinde yaklaşık 27 BTC aldı. Bu işlem, spekülasyonların arttığı bir ortamda gerçekleşti ve piyasa dinamikleri üzerindeki potansiyel etkisi hakkında konuşmalara yol açtı.

Nakamoto'nun cüzdanına yapılan transfer, dünyanın en büyük kripto para borsalarından biri olan Binance'den önemli miktarda Bitcoin'in taşındığı gün gerçekleşti. Bu durum, gönderenin kimliği ve işlemin arkasındaki nedenler hakkında çeşitli teorilerin ortaya atılmasına yol açtı. Bazıları bunun bir ABD Bitcoin Borsa Yatırım Fonu (ETF) ile ilgili beklentilerle bağlantılı olabileceğini öne sürerken, diğerleri bunun Bitcoin'in ana ağ yıldönümünü kutlamak için olabileceğine inanıyor.

Tarihsel olarak, ilk Bitcoin cüzdanlarını içeren faaliyetler piyasada oynaklığın artmasına neden olmuştur. Kripto para piyasası hızlı hareketleriyle bilinirken, Nakamoto'nun cüzdanıyla bağlantılı işlemler, yaratıcının kimliğini çevreleyen gizem ve piyasa üzerinde sahip olabilecekleri potansiyel etki nedeniyle özellikle dikkat çekicidir.

Bu makale yapay zekanın desteğiyle oluşturulmuş, çevrilmiş ve bir editör tarafından incelenmiştir. Daha fazla bilgi için 

Satoshi Nakamoto'nun cüzdanına 27 BTC girmesiyle Bitcoin'de yeni bir hareketlilik görüldü

ABD Tarım Dışı İstihdam verisi açıklandı

 

 ABD Tarım Dışı İstihdam verisi Kasım ayında 150 bin olan beklentileri aşarak 199 bin olarak açıklandı. İşsizlik Oranı ise %3,9'luk beklentilerin altında kaldı ve %3,7 oldu. 

Tahminlerin üzerinde gelen istihdam verisi, böylelikle Ekim ayındaki 150 kişilik istihdam artışının üzerinde gerçekleşti. Geçen haftaki veriler, ABD ekonomisinde zayıflama belirtilerini yansıtmasına rağmen istihdamın beklenenden daha hızlı artması ve işsizlik oranındaki düşüşe göre ekonominin canlı kalmaya devam ettiği gösterdi.

Diğer açıklanan veriler arasında enflasyon için önemli bir gösterge olarak kabul edilen Ortalama Saatlik Kazançlar bir önceki aya göre %0,4, yıllık bazda ise %4 arttı.

İstihdam verisinin açılımına bakıldığında sağlık hizmetlerinin 77 bin kişi ile en çok istihdam sağlayan sektör olduğu görüldü. Diğer yüksek istihdam artışları 49 bin ile hükümet, 40 bin ile eğlence ve konaklama, 28 bin ile imalat alanında oldu. Perakende sektörü ise Kasım ayında 38 bin kişilik istihdam kaybetti.

ABD istihdam verisinin açıklanmasının ardından dolar endeksi, 104,26 seviyesine kadar yükseldikten sonra aşağı yönlü bir volatilitenin ardından yeniden 104 bandına doğru yükselişini sürdürdü. ABD vadeli endekslerinde negatif bir seyir izlenirken hazine getirilerinin yükseldiği görüldü.